വിവാഹമോചനം നേടിയ വനിതകള്‍ക്ക് ലഭിക്കുന്ന ജീവനാംശത്തിന് നികുതി നല്‍കണോ. പലരും ഉന്നയിക്കുന്ന ഒരു സംശയമാണിത്. 1961 ലെ ആദായനികുതി നിയമപ്രകാരം ജീവനാംശത്തിന് നികുതി ചുമത്തുന്നത് വ്യക്തമായി സൂചിപ്പിച്ചിട്ടില്ലെന്ന് നികുതി വിദഗ്ധര്‍ പറയുന്നു. ഒറ്റത്തവണയായും പ്രതിമാസ അടിസ്ഥാനത്തിലും ജീവനാംശം നല്‍കുന്ന സംവിധാനം നിലവിലുണ്ട്.
1. ജീവനാംശം ഒറ്റത്തവണയായി ഒറ്റത്തവണയായി ജീവനാംശം നല്‍കുന്നത് ക്യാപിറ്റല്‍ റെസീപ്റ്റ് എന്ന വിഭാഗത്തിലാണ് ഉള്‍പ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ ഈ തുകയ്ക്ക് നികുതി നല്‍കേണ്ടതില്ല. ഒറ്റത്തവണ ജീവനാംശം ക്യാപിറ്റല്‍ റെസീപ്റ്റ് ആയി കണക്കാക്കുമെന്നും നികുതി ബാധ്യതയില്ലെന്നും ഡല്‍ഹി ഹൈക്കോടതി ്െ. മീനാക്ഷി ഖന്ന കേസില്‍ പുറപ്പെടുവിച്ച വിധിയും നിലനില്‍ക്കുന്നുണ്ട്.
2.ജീവനാംശം പ്രതിമാസ തവണകളിലായി. ജീവനാംശം പതിവായി പ്രതിമാസ തവണകളായി ലഭിക്കുമ്പോള്‍, അത് വരുമാനമായി കണക്കാക്കും. ‘മറ്റ് സ്രോതസ്സുകളില്‍ നിന്നുള്ള വരുമാനം’ ആയി നികുതി നല്‍കുകയും വേണം. സ്വീകര്‍ത്താവ് ഈ പേയ്മെന്‍റുകള്‍ അവരുടെ മൊത്തം നികുതി നല്‍കേണ്ട വരുമാനത്തില്‍ ഉള്‍പ്പെടുത്തുകയും ബാധകമായ മാര്‍ജിനല്‍ സ്ലാബ് നിരക്കുകള്‍ അനുസരിച്ച് നികുതി അടയ്ക്കുകയും വേണം.
3. ആസ്തികള്‍ വഴിയുള്ള ജീവനാംശം: ചില സന്ദര്‍ഭങ്ങളില്‍, സ്വത്ത്, ഓഹരികള്‍ അല്ലെങ്കില്‍ മറ്റ് വിലയേറിയ വസ്തുക്കള്‍ പോലുള്ള ആസ്തികള്‍ വഴി ജീവനാംശം നല്‍കാം. അത്തരം ജീവനാംശത്തിന്‍റെ നികുതി, പ്രത്യേകിച്ച് ആസ്തികളുടെ രൂപത്തില്‍ ഉള്ളവയ്ക്കും നികുതി ബാധകമാണ്. വിവാഹമോചനത്തിന് മുമ്പ് കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടുന്ന ആസ്തികള്‍: വിവാഹമോചനത്തിന് മുമ്പ് ആസ്തികള്‍ കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കില്‍, അവ ഇണയ്ക്ക് നല്‍കിയ സമ്മാനത്തിന്‍റെ പരിധിയില്‍ വരാം, അതിനാല്‍ ആദായനികുതി നിയമത്തിലെ സെക്ഷന്‍ 56(2)(x) പ്രകാരം നികുതിയില്‍ നിന്ന് ഒഴിവാക്കപ്പെട്ടേക്കാം. വിവാഹമോചനത്തിന് ശേഷം കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടുന്ന ആസ്തികള്‍: വിവാഹമോചനം അന്തിമമാക്കിക്കഴിഞ്ഞാല്‍, കൈമാറ്റം ബന്ധുക്കള്‍ തമ്മിലുള്ള സമ്മാനമായി കണക്കാക്കില്ല . കൂടാതെ സ്വീകര്‍ത്താവിന് നികുതി ചുമത്തപ്പെടാം. എന്നിരുന്നാലും, അത്തരം ആസ്തികള്‍ കൈമാറ്റം ചെയ്യുന്നത് കോടതി ഉത്തരവിന്‍റെയോ ജീവനാംശത്തിനായുള്ള ഔപചാരിക കരാറിന്‍റെയോ ഭാഗമായ സന്ദര്‍ഭങ്ങളില്‍, അത് ഒരു ‘സമ്മാനം’ ആയി കണക്കാക്കില്ല, അതിനാല്‍ സെക്ഷന്‍ 56(2)(x) ബാധകമല്ല.
